Cokozel

Çagdas Evlilik

Çagdas evlilikle ilgili güzel yazilar görüyorum gazetelerde ve dergilerde, bu konuyu bir de ben irdeleyeyim dedim. Yillardan beri kadin erkek iliskilerinin, kadinin toplumda degisen rolüyle nasil etkilendigi yolunda bir sürü laf ettik, dinledik. Sosyologlar, çalisma hayatina kadinin girmesiyle esler arasinda esitligin nasil saglanacagini, yuvada demokrasinin nasil hakim olacagini anlatip durdular.

Öyle ya, buna kim karsi gelebilirdi ki, evin disinda esit sorumluluk, karsilikli paylasim, bireysel olarak kendi basina ayakta durabilen bireylerin bir araya gelmesiyle daha da saglamlasmis geleneksel tavirlari yok sayan bir çagdas yuvaya? Iste ülkemizi gelecege tasiyacak çagdas kadinlar ve onlarin yetistirecegi saglikli çocuklar böyle bir ortamdan çikmazdi da nerden çikardi?

Kendimi ve yasitlarimi bir dizi Amerikan filmiyle pompalanan bu çagdas evlilik oyununda buldum. Ben ve okuldan arkadaslarim hepimiz üniversite mezunu, dil falan bilen iyi sirketlerde ise girmis, gelecek vaat eden, modern görünümlü esi ve arkadaslari ile her tür konuda tartisabilen, açik fikirli insanlardik. Kocalarimizin da bizden asagi kalir yani yoktu. Iyi okullar, iyi meslekler, alinan ödüller, kaliteli hobiler ve bu adamlarla yapilan annelerimizin evliligine benzemeyen evlilikler.

Hatta "Siz hala annenizin margarinini mi kullaniyorsunuz?" diyen o reklamin tutulma sebebi bu yeni çagdas Türk aile modeline olan inançla ilgiliydi. O zayif, genç ve "educated" görünen kizin eski evli kadinlarla hiç benzerligi var miydi? Yapilan yemekler bile bu çagdas evlilige uygundu. Piliç roti yapilirdi ama yaprak sarma geleneksel durumu temsil ettigi yapilmazdi. Çok zor oldugu için degil inanin bana, lazanyadan daha kolaydir yaprak sarma yapmak. Ama çagdas evlilikteki kadin kendine bu kadar "domestic" bir görünüm veren ve annesine benzeten sembol haline gelmis bu yemegi yapmayi ret eder, tatli eksi soslu tavuk ve spagetti yapip kocasinin önüne koyar durmadan. Yada dolma isteyen kocasini annesinde yemesi gerektigi konusunda ikna eder. Ev kadinligi sebebiyle bos olan saatleri oyalayan bu yemek ayni zamanda kocaya olan hizmetin ve özeninde göstergesi oldugundan olsa olsa annede yenir. Erkek de karisinin hakli bularak annesini yaglamaya gider. Anne hakikaten güzel yapamiyor kimse senin gibi der ve aksamdan artanlari da evine götürür annesinin istegi ile. Bu çagdas adam, artan sarmalari karisina yedirdikten sonra bulasiklari makineye dizer. Karisi Cosmopolitan'i okurken o da bilgisayarda briç oynar uluslararasi rakipleriyle.

Yarinki toplantilari sebebiyle söyle bir grafiklere bakarak huzur içinde yatmaya gidilir. Pazar olmadigi için sevismek için uygun zaman degildir. Zaten önemli bir toplanti öncesi bu tip bir hareket gereksizdir. Her ikisinin de içlerinde güzel bir huzur vardir, ne göbekleri çikmistir anne babalari gibi ne de onlarin hayatina benzer yasantilari vardir. Karsilikli olarak arkadaslarla girilen en siki fiki pozlar ve belden asagi esprilere çagdasligin verdigi genislik ile gevrek gevrek gülümsenir sonra. Tüm bu olanlar arkadaslara "evlilikte eslerin kendilerine ait özel alanlarinin olmasi ve her seyi paylasmak zorunda olmamak" konusunda ne kadar ilerleme gösterildigine dair kanit olarak söylenir. Eve altyazisiz orijinal cd'ler dvd'ler alinir, film en detayina kadar irdelenir yönetmenin becerisi ile kameranin yeri falan konusunda bir sürü sanatsal tartisma yapilir da erkek gibi davranmayan bir erkegin evdeki yeri konusunda konusulmaz.

Annesini üzen babasi gibi davranmamak konusunda ufak tefek seyler düsünmüs olan bu erkek iyi bir isi, sik takim elbiseleri, güzel bir arabasi olsun diye Anadolu liseleri sinavindan bu yana devamli test edilmektedir. Test edile edile sinanmayi ve kendini begendirmeyi bir görev kabul etmis bu erkek ise giderken eline harçlik vermeyecegi, kendi arabasini kullanan, bakimli, kariyer sahibi ve Kant'in Estetigi üzerine konusacagi bir kadin hayal eder. Bu kadin da onunla benzer dönemlerde kolej sinavlarina girmis ve basariyla çikmis biri olmalidir. Kizin hangi okuldan mezun oldugu, o okulun kaç taban puanla ögrenci aldigi ve kaç dil bildigi hangi sirkette çalistigi es dost arasinda çok önemlidir. Beraberce çok elit insanlardan olusmus bir çevrenin içine giriverir bu çagdas çift. Cici karisina annesinden çok farkli özellikleri sebebiyle saygida ve sevgide kusur etmez bu çagdas erkek. Evdeki demokrasi havasi sürsün diye her bir seyin kararini beraber verirler. Hatta bir müddet sonra bu zavalli erkek iplerin tamamen kadinin eline geçtigini fark edemez bile. Yanlis bir sey aldiginda evde yedigi azari aklinda tutup, daha sonra donunu bile karisina aldirir. Sen seç sevgilim der. Ben iyisini beceremiyorum. Yillarin ezilmisligi ile zaten bu firsati beklemis olan bu hirsli kadini ise artik tutabilene ask olsun. Ergenlikte "Ben annemin çektiklerini çekmeyecegim" diyen söylevler, evlenince "Seni sünepe, beceriksiz ve kisiliksiz adam"a dönüsür. Annesinin babasina söylemeye cüret edemedigi tüm laflari o iyi egitilmis çagdas kocasina söyleyiverir. Zavalli hale getirdigi adamin kibarca bu zavalliligi kabullenis sekili daha da midesini bulandirir ama zayifi ezmenin verdigi hazla devam eder. Nasilsa tüm kontrol ondadir. "Iki kisilik topluluklarda demokrasi olmaz" fikrine ulasilmasi fazla zaman almaz. Ama erkek bunca yildir o kadar törpülenmis ve geleneksel yapidan o kadar uzaklastirilmistir ki karisina karsi gelmeye cüret edemez. Annesinin karnindaki o huzurlu günlere kadar geri dönmek ister. Ama karisi göndermez. Çünkü aksama lunali modern tarifler yapilmali hatta yemek sonrasi benzer familyadan arkadaslarla "in" mekanlarda tatilde hangi ülkeye gitmeli diye fikir alisverisi yapilmalidir. Disari çikarken dekolte giyen karisina bu kiyafeti nasil da yakismistir ve nasilda herkes ona bakmaktadir. Ve adamin yerinde olmak istemektedir. Karisiyla gurur duymali ve onun kaprislerine boyun egmelidir. Çok yanlis yaparsa zaten karisi ondan daha çok kazanan birini buluverir. Kendisi de sirkete aldigi yeni gencecik sekreter kizla erkeklik oyununu oynar . Zaten kendini erkek diye yutturacagi bir tek bu gözü açilmadik egitimsiz kizlar kalmistir. Karisiyla ugrasip niye kimsenin huzurunu kaçirsin ki... Yaptigi üç yanlis karisi tarafindan bir dogruyu götürebilir. Böyle düsüne düsüne, cinsel organlari disinda kadindan hiç bir farki kalmamistir. Kendi evriminin karisina dogru oldugunu görmez. Nitekim yillarca alinan ortak egitim erkeklerde var olan bir çok baskin özelligi törpülemis, kadinlardakini ise sivriltmis ve cinsleri karsilikli olarak birbirine benzetmistir.

Ben önceki yazimda ne kadar erkeklere benzedigimi söylediysem de çevremdeki erkeklerin nerdeyse hepsini de kadinlasmis buluyorum. Termosifonu onarmaya gelen tesisatçi disinda erkek gibi davranan erkek yok su sira (bakiniz termosifoncu fantezisi). Dogum günlerini parti yapip kutlayan, manikür yaptirarak bakimli görünen, rejim yapan bir erkek grubu var. Ögle yemeklerinde hep beraber light salata yedigim, marka kiyafetler alan, spor salonuna gidip step yapan, meyve kokteyli içen, yüzündeki sivilce için dertlenen solaryuma giden, karisini, kiz arkadasini günde üç kez arayip hesap veren çok iyi egitilmis erkeklerle dolu ortalik. Bahsettiklerim gay falan degil, baya erkek iste. Hatta cuma aksami Vogue'dan kaç kari kaldirdigindan ve götürüp düdüklediginden bahseden harbi erkekler bunlar ama o kadar yontulmuslar ki. Asian fantasy sitelerine girip, Pamela Anderson'un silikonlu memelerini "download edip", dil bilen hatunlarla ingilizce düzüsen test çocuklari bunlar. Yurdumun fizyonomisinden türlü kozmetik hilelerle uzaklasmaya çalisan, kafayi en çok nasil göründügüne, kaç para kazandigina ve arabasinin markasina takmis bu grup erkekler, babalarinin erkek özelliklerinden ne kadar farkli hale geldiklerini maalesef gururla anlatirlar.

Bizim babalarimiz gibi görünen erkeklerin genç versiyonlari bugün daha alt sosyo-ekonomik seviyede. Ya babamiz yasindaki adamlarla çikacagiz. Bir çok kadin bunu neden yapiyor bilmem anladiniz mi? Ya da daha alt sosyoekonomik seviyeden erkelerle yasayacagiz. Adam gibi adamlara ulasmanin yolu bizim plazalardan ve in mekanlardan geçmiyor... Hiç bosuna barlardan cafeler'den veya bilmem ne sirket yemeklerinden bir adam gibi adam bulurum sanmayin. Bozun muslugu, çagirin bir tesisatçi ya da bir tüpçü. Sansiniz varsa aradiginiz gibi olabilir. O muslugu onarirken siz de ona firindan yeni çikmis kurabiyeler ikram ederek kendinizi daha kadin gibi hissedebilirsiniz.

Karar sizin. Ben 30 yilin sonunda anladim ki, erkegin az yontulmusu makbuldür. Yontuldukça kadina benzer.